Arrival

Films over het eerste contact tussen mensen en buitenaards leven zijn er in alle soorten en maten. Meestal gaat het om actiefilms met een meer traditionele weergave van aliens: mensachtig met een iets ander taaltje. Mijn favoriet op dit gebied is Star Trek: First Contact, maar wellicht is dat vooral de Trekkie in mij. The Arrival gooit het over een andere boeg.

Taal
12 vreemde UFO’s zijn vanuit de ruimte tot ons gekomen. Elke UFO landde op een andere plek, en diverse landen proberen aanvankelijk samen te werken om uit te vogelen wat er aan de hand is. Linguïst Louise Bank (Amy Adams) krijgt een bijzondere opdracht: ze moet proberen te communiceren met de ruimtewezens. Taal is een rekbaar begrip, en woorden kunnen in een andere taal anders geïnterpreteerd worden. Samen met wetenschapper Ian Donnelly (Jeremy Renner) moet ze antwoord vinden op de vraag die de hele wereld in zijn greep heeft: waarom zijn de wezens hier?

Communicatie
De film kiest aanvankelijk een meer wetenschappelijke invalshoek. Dat communicatie tussen verschillende culturen en wezens een complex probleem is krijgt de eerste helft van de film ruim baan. Simpel weg vertalen van woorden is er aanvankelijk niet bij. De wezens communiceren met afbeeldingen, en lijken qua denkpatroon op een ander niveau te zitten. Het is een enorm compliment aan de filmmakers dat deze ingewikkelde materie duidelijk wordt uitgelegd aan de kijker. Naarmate Louise vorderingen begint te maken neemt ook de urgentie tot contact toe: andere landen vertrouwen het niet en willen militair ingrijpen.

Verhaallijnen
Door de film heen geweven zit echter een ander element dat steeds meer importantie krijgt. Louise heeft ooit haar dochter verloren aan een vreselijke ziekte. Wat eerst twee aparte verhaallijntjes (de aliens en de dochter) lijken blijkt meer verweven dan verwacht. Niet alleen het denken van aliens, maar het ook begrippen als heden, verleden en toekomst blijkt door de wezens anders beleeft te worden. Dit geeft de film een nieuwe dimensie die voor de recensent lastig uit te leggen is zonder teveel te verklappen. Het is een verhaalelement dat in verkeerde handen slecht had kunnen uitpakken, maar regisseur Denis Villeneuve laat zien dat hij zijn vak verstaat. Ook een groot compliment voor Amy Adams die geloofwaardig neerzet hoe Louise een enorme transitie doormaakt.

Conclusie
Arrival is een verrassend ingetogen en toch spannende nieuwe invalshoek voor een verhaal dat al vele malen verteld is. De wetenschappelijke benadering maakt heel terloops plaats voor een haast bovennatuurlijke beleving. Door de subtiele aanpak gaat de kijker hier moeiteloos in mee. Arrival laat verder bijna terloops zien hoe diep verdeeld we als mensheid zijn. Een spannende film met een serieuze aanpak en wat maatschappijkritiek van kundige filmmakers. Hop, hop, zien dus!