Moonlight

Moonlight betekende een aantal “eerste keren” voor de Oscars. Mahershala Ali was de eerste moslim-acteur die een Oscar won. Het was de eerste LGBT film die een Oscar voor beste film won. Het was de eerste zwarte oscar op het gebied van editing. En het was de eerste geheel zwarte cast die een Oscar won. Het foutieve uitreiken van de Oscars (eerst leek La La Land te winnen) maakte het allemaal nog een stukje dramatischer. Hoe goed is de film?

Chiron
Chiron, door zijn leeftijdgenoten ook “little” genoemd, is een vreemde, stille jongen. Op de vlucht voor zijn pestende klasgenoten verbergt hij zich in een oud drugspand. Daar wordt hij gevonden door Juan, een lokale dealer. Chiron mist een echte vaderfiguur in zijn leven en Juan en zijn vriendin Teresa fungeren als een soort surrogaatouders. De zaken worden gecompliceerder als blijkt dat Chiron’s moeder ook drugs koopt bij Juan. Naarmate Chiron opgroeit worstelt hij met zijn seksualiteit. Rolmodellen zijn er maar mondjesmaat. Zijn klasgenoten maken hem het leven zuur, een eenmalige seksuele ervaring met klasgenoot Kevin krijgt een dramatische wending, en zijn moeder is meer bezig met drugs scoren. Jaren later heeft Chiron zich heruitgevonden als stoere drugsdealer. Maar zijn oude kennis Kevin kijkt dwars door deze façade heen.

Emotie
Sommige films hebben veel dialoog, veelzeggende shots en voice-overs nodig om de gecompliceerde diepgang van de protagonist uit te leggen. Moonlight vertrouwt grotendeels op de kunde van de cast en de kijker zelf. Dingen worden niet overdreven uitgespeld. Je hebt het als kijker te doen met je eigen associatie, opmerkzaamheid en empathische vermogens. Het is een zeer emotionele film: liefde, agressie, radeloosheid, angst en verlangen wisselen elkaar in rap tempo af. Nou zijn coming of age elementen voor elke puber een flinke uitdaging. Maar Chiron leeft als zwarte jongere in een wereld waarin hij maar bij weinigen terecht kan met zijn vragen over seksualiteit. Het levert enkele heftige momenten op die hem voor het leven tekenen.

Een grijs randje
Mahershala Ali won de Oscar voor zijn rol als Juan. Als je bedenkt dat de man al met al wellicht een kwartiertje in beeld is, dan  dringt bij velen de vraag zich op of dit verdiend was. Het gaat mij echter niet om de tijd, maar om wat je ermee doet. Juan is een man die zijn drugszaken goed op orde heeft. Zonder dat de film het laat zien voelt de kijker direct aan dat hij de boel strak weet te houden en dat er met hem niet te spotten valt. Maar ook ervaart de kijker dat Juan in de kern geen slechte man is. Zijn zorg voor Chiron maakt hem een interessant personage. Is het uit menselijkheid? Of ziet Juan iets in Chiron dat hem aan zichzelf doet denken? Juist het niet rechtstreeks beantwoorden van deze vragen maakt Moonlight een interessante film.

Conclusie
Het relatief lage budget van Moonlight bewijst maar weer eens dat Hollywood niet elke keer honderd miljoen er tegenaan hoeft te smijten om een film te maken die de kijker weet te raken. Maar bovenal is Moonlight een overwinning op het gebied van vertellen. Eindelijk eens niet een film die de kijker uitlegt wat ze moeten voelen en ervaren. Het motto “Show, don’t tell” gaat echt op voor Moonlight. Een film die laat zien wat het kan betekenen om zwart te zijn in deze wereld en te worstelen met je identiteit, je seksualiteit. Een terechte Oscarwinnaar die het verdient om nog jaren een publiek te vinden.