Na de Tweede Wereldoorlog kwamen Duitsland en Berlijn onder toezicht van Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Amerika en de toenmalige USSR te staan. Dit leidde tot de splitsing van Duitsland in de BRD en de DDR. In de DDR werden de mensen intensief in de gaten gehouden. Wie zich tegen het bewind verzette werd zonder pardon in de gevangenis gezet. Om iedereen goed te kunnen monitoren werd het Ministerium für Staatssicherheit in het leven geroepen. Deze Stasi werd door vele inwoners van de DDR gevreesd, want eigenlijk kon je niemand vertrouwen.
“You know what Lenin said about Beethoven’s Appassionata, ‘If I keep listening to it, I won’t finish the revolution.’ Can anyone who has heard this music, I mean truly heard it, really be a bad person? “
Gerd Wiesler (Mühe) is één van de beste Stasi-officieren. Hij kent zijn technieken om alle verdachten te kraken. Aan het begin van de film zien we hoe hij te werk gaat en dit als voorbeeld gebruikt om zijn leerlingen te onderwijzen. Tijdens een avondje in het theater kan hij niet geloven dat de schrijver Georg Dreyman (Koch), een Oost-Duister wiens werk ook in de BRD gewaardeerd wordt, helemaal brandschoon is. Wiesler krijgt toestemming om Dreyman na te trekken. Wat deze Stasi-officier echter niet kon vermoeden was dat hij via Dreyman een andere kant van het leven zal zien. Een leven dat niet alleen uit plichten bestaat, maar ook uit liefde, genieten en creëren.
De kracht van het verhaal zit in de verandering die de persoon Wiesler meemaakt. De verandering gaat zo geleidelijk dat het Wiesler zelf verrast. Het begint met zijn illegale bezoek aan het huis van Dreyman. Daar neemt hij een verhalenbundel van Bertolt Brecht mee en begint deze te lezen. Doordat hij met nieuwe impulsen te maken krijgt, verandert zijn wereldbeeld ook langzaamaan. Juist dat dit er geleidelijk bij hem insluipt, maakt zijn karakter zo overtuigend. Zeker wanneer hij met zijn nieuwe ik geconfronteerd wordt en daardoor een beslissing moet nemen die indruist tegen alles wat hij ooit was.
Niet alleen het verhaal, maar ook de vertolking van de personages zijn overtuigend. Te beginnen natuurlijk met Mühe die Wiesler speelt. Hij weet deze man geloofwaardig over te brengen, waardoor je zijn verandering begrijpt en accepteert. Hij zou niet lang na de totaal verdiende Oscar voor beste buitenlandse film overlijden. Ook de keuze voor Martini Gedeck die de actrice en vriendin van Dreyman speelt, is verstandig. Ze is een aantrekkelijke theatrale vrouw met de uitstraling van een theateractrice. Had hier een bloedmooie filmster gestaan, dan had ze nooit kunnen overtuigen. Tot slot ook complimenten voor Sebastian Koch die de aanvankelijk wat timide maar charmante Dreyman speelt. De man die ontwaakt nadat een van zijn betere vrienden zelfmoord pleegt. Is de DDR dan toch niet zo’n geweldige staat om in te leven?
Conclusie
Das Leben der Anderen heeft zoals ik al aangaf de Oscar voor beste buitenlandse film dubbel en dwars verdiend. Het is een prachtige en intense film over het Oost-Duitsland van na de Tweede Wereldoorlog. Het Oost-Duitsland waar je beste vriend je grootste vijand kon zijn en je eigen zusje je kon verraden bij de staat. Iedereen was verdacht. Das Leben der Anderen laat niet alleen het verhaal van een man zien die uiteindelijk de staat zijn rug toekeert. De film vertelt misschien nog wel meer het verhaal van al die mensen die door de Stasi zijn geschaduwd en na de val van de muur zijn geconfronteerd met deze realiteit. Das Leben der Anderen is een ijzersterke film waar je stil van wordt.
Be the first to comment