
Het is mijn verjaardag, en daarom besloot ik even tot een zeer egoïstische top 10 lijst: 10 films die zo mijn persoonlijke top 100 halen, maar waar niet iedere filmkijker direct aan zou denken. Niet dat het allemaal volslagen onbekende films zijn, maar ze zijn gewoon niet zo prominent dat iedereen er direct mee komt als je naar hun persoonlijke favorieten vraagt. Vergeet hieronder vooral niet aan te geven welke films in jouw lijstje zouden belanden.
Sunrise: A Song Of Two Humans (1927)
Een mooi voorbeeld van hoe moderne schrijvers en filmmakers iets kunnen leren van de pioniers uit de industrie. Murnau nam een simpel verhaal, koppelde dit aan mooie scenes die de karakters meer invulling gaven en schilderde een visueel aantrekkelijke film. Een vrouw uit de stad verleidt op het rustige platteland een getrouwde man en probeert hem zover te krijgen zijn vrouw te vermoorden en met haar naar de stad te vertrekken. Het leven op de boerderij gaat slecht. De man wordt verscheurd door twijfel, en als zijn vrouw doorkrijgt wat hij van plan is vlucht ze. Haar man volgt haar en smeekt haar om vergeving. Hun tocht brengt ze in de stad waar ze de liefde voor elkaar en het leven herontdekken. Bij de uitreiking van de eerste Oscars won deze film meerdere prijzen. En terecht, want deze film is ook vandaag de dag nog visueel imponerend. De thema’s, liefde, verleiding en de gevaren van moderniteit worden mooi verbeeld, en niet (ironisch) zwart wit.
They Made Me A Criminal (1939)
Sommige films staan door schier toeval op mijn lijstje. Toen ik 16 was hadden we in mijn dorp geen kabel-tv. Mijn ouders namen uiteindelijk een schotelantenne, maar wel met het meest beperkte pakket ooit. Tijdens het zappen ontdekte ik TNT, een zender die vooral oude semiklassiekers uitzond. Geen Casablanca of Gone with the Wind, maar enigszins vergeten films die back in the day waarschijnlijk populair waren. Deze boksfilm met John Garfield is een remake van The Life of Jimmy Dolan. Bokser Johnnie wordt verdacht van moord en duikt onder in Arizona. Daar raakt hij onder de indruk van een stoere dame die een aantal weeskinderen onder haar hoede heeft genomen. Voor de opvang op een boerderij is geld nodig, en Johnnie krijgt de kans iets terug te doen door een lokale bokswedstrijd te vechten tegen een professionele bokser. Hierdoor riskeert hij wel dat hij ontmaskert zal worden. Ik had als 16 jarige nooit verwacht zo’n oude zwart-wit film zo leuk te vinden. Dit opende voor mij de deur naar vele klassiekers, en daarom heeft de film een speciaal plekje in mijn hart.
The Plague Dogs (1982)
Iedereen van mijn leeftijd herinnert zich nog Watership Down, het boek van Richard Adams dat werd verfilmd door Martin Rosen. Van deze zelfde heren komt deze film over Rowf en Snitter, twee honden die ontsnappen uit een laboratorium. Op zoek naar een toekomst en thuis worden ze opgejaagd door de mens. Natuurlijk had Watership Down de heerlijke tearjerker Bright Eyes. Maar ik weet nog dat ik als klein kind na het zien van the Plague Dogs een enorme klomp in mijn maag had. En nog elke keer als ik deze film zie herken ik dat gevoel weer. Het einde is geniaal en een emotionele stomp in de maag.
Wall Street (1987)
Ik ben enorm gek op deze film. Ook al was het een aanklacht van Oliver Stone tegen de financiële hebzucht van de jaren ‘80, ergens voelde de hele Yuppie levensstijl in filosofie waar deze karakters achteraan jagen bijna… punk. Gordon Gekko (Michael Douglas) is zo verleidelijk als vleesgeworden hebzucht en power-tripper dat hij niet alleen de jonge Bud Fox (Charlie Sheen) voor zich wint, maar ook de kijker. Stone bereikte bijna tegenovergestelde, ipv een waarschuwing adopteerden veel trade-wannabe’s Gekko als een soort Talisman. Douglas werd bij een bezoek aan de VN zelfs eens gevraagd wat hij als Gekko van bepaalde financiële situaties vond. Soms heb je een film die niet alleen de tijdgeest vangt, maar ook een acteur met de rol van zijn leven. Dit was zo’n moment. Gelukkig is er nog Martin Sheen om niet alleen zijn zoon in deze film, maar ook de kijker te voorzien van moraliteit.
The God of Gamblers (1989)
Er was in Groningen een videotheek die ook wat meer cultfilms in zijn assortiment had. Dankzij een studievriend zag ik enkele Hong Kong/Kantonese actiefilms, en ontdekte ik hoe leuk en stilistisch die kunnen zijn. Deze actiefilm van Wong Jing herbergt twee grote namen uit dit genre in de cast: Chow Yun-fat en Andy Lau. Chow Yun-Fat is Ko-Chun, een artiest van het kansspel. Hij is zo goed dat hij de eretitel God of Gamblers kreeg. Vele gokkers dromen van een kans om hem te verslaan. De film heeft toffe actiemomenten, vreemde humor, vette muziek en zinderende gokmomenten. Chow Yun-Fat voorziet deze kolderieke film van de nodige gravitas. Heerlijke film.
Strictly Ballroom (1992)
Begin Jaren ’90 kreeg regisseur Baz Luhrmann me met Strictly Ballroom in zijn greep. Ik was destijds diep onder de indruk van zijn unieke stijl, hij leek het filmdoek te gebruiken als een canvas voor visueel theatrale uitspattingen. In deze film valt een met zichzelf worstelende stijldanser als een blok voor de ogenschijnlijk grijze muis van de dansschool, en met haar hervind hij de passie voor dansen weer. In Strictly Ballroom zit een prachtige scène. Te midden van een groots opgezet dansfestijn ontmoeten twee geliefden elkaar die door omstandigheden niet samen kunnen zijn. Achter een dun gordijn delen de twee een kleine intieme dans, waarbij eindelijk voor alle andere personages duidelijk wordt wat die twee voor elkaar betekenen. Een mooie, kleine scène met grote gevolgen voor het hele verhaal. Juist dat intieme momentje, afgezet tegen de grandeur waar Luhrmann zo graag mee smijt, tilt Strictly Ballroom net een treetje hoger. Dit soort intieme momentjes zijn in zijn latere films steeds schaarser geworden. Daardoor is de daarop volgende spetterende dansfinale (let op die entree) des te triomfantelijker.
Batman Returns (1992)
Nostalgie kent soms geen grenzen. De eerste Batman film van Tim Burton zag ik nog op video, maar voor deze film ging ik met mijn stiefvader en moeder naar de bioscoop. En wat mij betreft is dit een zeer geschikte film voor… kerst! De film werd destijds middelmatig ontvangen omdat hij te duister en te naar zou zijn voor kleine kinderen. Inmiddels zijn we gewend aan comicverfilmingen met een randje, maar in 1992 was dit nog te spannend voor de grote studio’s. Tim Burton voegt als geen ander de gotische elementen van Batman samen met… kerst. Juist het kerstfeest laat de eenzaamheid van Batman en zijn schurken zien, en de hunkering naar iets meer in het leven. De film gaat over identiteiten en maskers, en wat het inhoud buiten de maatschappij te staan. De film heeft meer over het zijn van Batman te zeggen dan je op het eerste gezicht zou zeggen. Een persoonlijke favoriet.
Shallow Grave (1994)
Deze Britse zwarte comedy zag ik ooit omdat ik als een blok gevallen was voor Danny Boyle’s grote hit Trainspotting. Ook hier de samenwerking met Ewan McGregor. Drie vrolijke huisgenoten zoeken een vierde om de huur me te delen. Na een hilarische hospiteeravond vinden ze er eentje. De volgende dag ligt de nieuwe huisgenoot dood in zijn kamer na een overdosis. Ook vinden ze een flinke smak geld. Ze besluiten de politie erbuiten te laten en het geld te houden. Één probleempje: wat doen we met het lichaam? Ik zag deze film toen ik net zelf op kamers ging wonen, dus ik voelde een connectie met de vrienden en hun levensstijl. Nadat de karakters verstrekkende keuzes maken begint de toon van de film steeds duisterder te worden. De cast draagt deze film, maar dit regie debuut herbergt al veel van wat Danny Boyle een succesvol regisseur zou gaan maken. Vrolijke humor met een duister randje en enkele spannende momenten.
All Or Nothing (2002)
In All or Nothing schildert regisseur Leigh de kijker een uiterst deprimerende realiteit voor. In een achterstandswijk te Londen proberen enkele ‘lower class’ arbeiders het hoofd boven water te houden. Geld is nog niet eens hun grootste vijand. Apathie, verveling, machteloosheid en de hieruit voortvloeiende woede zijn zelden zo treffend in beeld gebracht. Diverse typetjes worden door Leigh ten tonele gevoerd, met als centrale middelpunt het gezin van taxichauffeur Spall. Alle karakters in All or Nothing komen op hun manier terecht op een soort kruispunt. De filmkenners weten wat ik bedoel: Een cruciale gebeurtenis die alle karakters met elkaar verbindt. Hoe de karakters vervolgens op deze gebeurtenis reageren is medebepalend voor hun toekomst. All or Nothing is eigenlijk een vraag: “is er nog hoop en liefde te vinden in het moeilijke leven van de Britse lower class?” Een vraag die met veel gevoel en op een eerlijke wijze beantwoord wordt.
Letters to Father Jacob (2009)
Ik kan hier nu een potje de kenner uit gaan hangen over Scandinavische cinema, maar het is puur toeval dat ik de film gezien heb. Op Film By the Sea zag ik deze film omdat er op dat moment van de dag niks anders draaide dat ons aansprak. Leila, een ex gevangene, wordt onder voorwaarden vrijgelaten. Ze reist af naar een Finse uithoek om assistent worden van een blinde priester, Jacob. Jacob beantwoord brieven van mensen die een persoonlijke crisis doormaken. Aanvankelijk leest ze met flinke tegenzin de brieven aan Jacob voor, maar al gauw verandert ze van harde cynicus in een zorgzame reddende engel. Sommige films op zo’n festival kies je op de gok. Soms valt zo’n gok slecht uit. En in dit geval? Mijn toenmalige vriendin en ik verlieten de Vlissingse bioscoop, liepen naar de zee, en keken een poos stil met een dikke prop in onze keel over water uit. We waren er stil van.
Be the first to comment