T2 Trainspotting

Hoe maak je twintig jaar naar dato een vervolg op misschien wel de beste film uit je carrière? Voor regisseur Danny Boyle was dit één van de grootste vragen die hij moest beantwoorden om dit project op gang te krijgen. Voor de betrokken hoofdrolspelers betekende Trainspotting de grote doorbraak: de film lag iedereen na aan het hart. Ewan McGregor gaf herhaaldelijk aan niets in het project te zien als er ook maar een klein risico was dat de status van het origineel zou worden aangetast. En hoe recenseer ik de sequel van een film die een onvermijdelijk onderdeel is van mijn jeugd?

Waarheen, waarvoor?
Twintig jaar nadat Renton (McGregor) zijn vrienden in de steek liet leeft hij afgezonderd in Amsterdam. Zijn huwelijk is aan het mislukken, en hij krijgt ook nog eens een hartaanval. Hij is nu mid-veertig, heeft weinig echte kennissen en vraagt zich af waar het heen moet met hem. Hij  besluit terug te keren naar Edinburgh in de hoop er iets van houvast te vinden. Zijn voormalige vrienden hebben zo hun eigen problemen. Spud (Bremmer) overweegt suïcide om zijn ex-vrouw en kind niet meer tot last te zijn. Sick Boy (Jonny Lee Miller) is zijn natuurlijke charme kwijt en probeert nog steeds via illegale wegen kleine hoeveelheden geld bijeen te schrapen. Begbie (Carlyle) krijgt te horen dat hij niet in aanmerking komt voor vervoegde vrijlating en besluit uit de gevangenis te gaan ontsnappen.

De wereld verandert
Ergens in de film zegt Begbie: “De wereld verandert, ook als wij dat niet doen”. Deze opmerking vat prachtig de essentie van dit project. Is er twintig jaar na het overweldigende succes van Trainspotting nog wel plaats voor Renton, Sick Boy, Spud en Begbie? Veel mensen waren benieuwd of de makers een film zouden maken die de essentie en energie van het eerste deel zou weten te vangen. Als Danny Boyle en schrijver John Hodge dat hadden gedaan hadden ze een fundamentele vergissing begaan. De karakters zijn 20 jaar ouder. Hun wereld is veranderd. En nog steeds proberen ze wanhopig een plek in die wereld te vinden. Maar het brutale, naïeve en onverwinnelijke van de jeugd is eraf. Dit zijn mensen die de leeftijd hebben bereikt dat je zo’n beetje moet zijn “wat je vroeger wilde worden”. Tijd om je af te vragen waar het heen moet gaan.

Nostalgie
Renton’s retourtje jeugd betekent voor velen ook een terugkeer naar de jaren ’90. Ik was 19 toen ik de film voor het eerst zag. Renton gaat terug naar zijn roots, maar het is hem niet duidelijk wat hij daar eigenlijk wil vinden. Wij gaan terug naar een filmwereldje zonder ook precies te weten of we dat eigenlijk wel zouden moeten doen. Samen met zijn oude vrienden blijft hij maar herinneringen ophalen, waar in hun situatie vooruitkijken wijzer zou zijn. Een mooie knipoog naar het publiek dat voor een groot deel ook nostalgische gevoelens zal koesteren als ze deze film zien. Wil men wel echt weten hoe het verder gaat met de heren? Of wil het publiek gewoon herinneringen ophalen aan een mooie film van vroeger?

Popcultuur
De beelden, quotes en de soundtrack van deel 1 waren in de jaren ’90 een niet te missen onderdeel van onze popcultuur. Velen hadden op hun studentenkamer de bekende “Choose Life” poster. De soundtracks (twee versies) gingen als warme broodjes over de toonbank. Velen halen scenes moeiteloos weer voor de geest. Het rennen door de straten op de stampende beat van Iggy Pop’s “Lust for Life”. De baby die over het plafond kruipt. Renton die besluit met het geld weg te lopen op de klanken van “Born Slippy”. Gaat deze film dat ook los maken? Nee, en gelukkig doet Boyle ook geen poging. Hij gebruikt deze iconische momenten juist opnieuw in een ander licht om te onderstrepen dat de tijd niet heeft stil gestaan.

Ieder zijn issues
Waar de eerste film vooral om Renton draaide is het zwaartepunt hier gebalanceerder. Ieder karakter maakt een duidelijke ontwikkeling door. Robert Carlyle is weer imponerend als Begbie. Elke scene met hem is als een vulkaan die elk moment kan uitbarsten. Staat hij het ene moment nog te lachen, het andere moment druipt moordlust uit zijn ogen. Toch is Begbie op bepaalde momenten uiterst kwetsbaar, iets wat hij met veel branie en geweld weer de kop in wil drukken. Sick Boy en Renton proberen te ontdekken of er nog iets van de oude vriendschap over is, of dat ze elkaar weer gaan oplichten als de kans zich voordoet. Maar het warmste verhaal komt van Spud. Een jongen die het allemaal niet slecht bedoeld, maar alles keer op keer weer voor zichzelf weet te verklooien. Zijn innerlijke strijd en oprechte verlangen iets goeds voor anderen te doen weet verrassend te raken.

Conclusie
Hopen dat T2 net zo goed is als Trainspotting is een onzinnige gedachte. Boyle heeft er wijs voor gekozen om de film een andere toon te geven, ook al zijn enkele thema’s niet veranderd. Nog steeds willen de heren een short-cut vinden naar een beter leven. Nog steeds is er de dreiging van ieder voor zich. En er is de realisatie dat naarmate ze ouder worden de mogelijkheden afnemen. Drie van de heren hebben kinderen, en het blijkt lastig om jezelf niet door de ogen van je kind te zien. T2 is meer dan een retourtje jeugd geworden, het is vooral een realisatie dat de wereld niet stilstaat, en jij dat ook niet moet doen. Nou Renton, Spud, Sick Boy en Begbie nog.

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*