Darkest Hour

Winston Churchill is één van de meest bekende Britse premiers ooit. Daarom is Darkest Hour niet de eerste en ook vast niet de laatste keer dat een bekende acteur deze markante man gaat neerzetten. De vraag bij velen is of de acteerprestatie en de film goed genoeg zullen zijn om Gary Oldman (Bram Stoker’s Dracula, Tinker Tailor Soldier Spy) eindelijk een dikverdiende Oscar te laten scoren.

“You can not reason with a Tiger when your head is in its mouth!”

Vrede of vechten?
We schrijven de mei-dagen van 1940. De appeasement politiek van premier Neville Chamberlain heeft niet het gewenste effect gehad. In rap tempo veroveren de troepen van Adolf Hitler Europa. De chaos is groot, en de roep om een sterke leider ook. Chamberlain doet een stap opzij maar blijft partijleider van de conservatieven. Die nieuwe premier is Winston Churchill (Gary Oldman), een man van actie, maar ook van nukkig gedrag en een behoorlijke alcohol inname. Koning George VI (Ben Mendelsohn) is allerminst overtuigt van Winston, hij had liever de jongere Viscount Halifax (Stephen Dillane) gezien. Deze Halifax hoopt nog steeds op vrede met Hitler te kunnen sluiten. Winston moet snel handelen, vierhonderdduizend Britse soldaten zitten vast in Duinkerken en dreigen compleet overrompeld te worden. Ondertussen moet hij ook de politieke oorlog binnen zijn eigen partij zien te overleven. Steun krijgt hij daarbij van zijn vrouw Clementine (Kristin Scott Thomas) die veel offers heeft moeten brengen voor Winston’s politieke aspiraties.

The Crown
Mijn vriendin en ik zijn enorme fans van de Netflix serie The Crown. Daarin vertolkte John Lithgow op fenomenale wijze de rol van Churchill. Het leverde de 3th Rock from the Sun acteur een Emmy op. Dat was nog geen twee jaar geleden, de lat ligt hoog voor Gary Oldman. En Gary Oldman laat in deze film zien dat hij een absolute topacteur is. Als een simpele blik op zijn gehele oeuvre je nog niet overtuigt had, dan laat hij het je gewoon nog eens zien. Zijn Winston is wispelturig en vol vuur. Het ene moment vol zelfvertrouwen, het andere moment aangeslagen en verloren. De kleine tics, het gemompel, de twijfels, de boosheid, het soms jongensachtige enthousiasme. Zijn Churchill is een karakter van vlees en bloed. De enige minpuntjes zijn dat John Lithgow net iets beter materiaal had om mee te werken, en er qua uiterlijk iets overtuigender uitzag. In Darkest Hour zijn er momenten dat het me er iets te fatsuit-achtig uitzag allemaal.

Bunkers
Een groot deel van de film begeeft Winston zich in de ondergrondse bunkers waar zijn oorlogskabinet en hij flinke discussies hebben over de te volgen lijn. Als kijker zien we een deel daarvan door de ogen van zijn secretaresse Elizabeth Layton (Lily James). Een oude leider en zijn secretaresse in een bunker tijdens een duister moment van zijn land, waar zagen we dat eerder? Een ironische overeenkomst met Der Untergang, de film over de laatste dagen van Hitler. Gelukkig voor de mensheid weten we dat Darkest Hour over het begin van de oorlog gaat, en Der Untergang het einde vormt. De dames in deze film komen er ietwat bekaaid af. Lily James krijgt weinig te doen. En de altijd geweldige Kristin Scott Thomas is als Clementine, Winston’s rots in de branding, vooral een te weinig ingezette troef. Er had zoveel meer in die rol gezeten, maar de schrijvers vinden de politieke strijd tegen het decor van de tweede wereldoorlog meer dan voldoende.

Conclusie
Er zijn momenten dat de film de kijker bij de lurven pakt en met de neus op de feiten drukt. Het lot van vierduizend soldaten in Calais die koste wat het kost moeten doorvechten om de mensen in Duinkerken een kans te geven is pijnlijk om te zien. Het moment dat Winston totaal ontredderd in zijn slaapkamer voor zich uitstaart geeft aan hoe hopeloos de situatie gevoeld moet hebben. Het politieke steekspel is overzichtelijk in beeld gebracht. Helaas wijkt het verhaal zelden van de voorspelbare paden af. De acteerprestaties zijn goed, maar als film is Darkest Hour vooral ambachtelijk kundig gemaakt. Kundig, maar ontbeert het dat snufje extra dat een goede film groots maakt.