Laat ik er maar direct voor uitkomen: ik heb het gelijknamige boek van Louisa May Alcott nooit gelezen. Mijn kennis over de inhoud bleef beperkt tot de gesprekken die Joey en Rachel in Friends erover hadden. Ik hou echter wel van kostuumdrama’s zoals Pride & Prejudice. Daarbij is deze nieuwe Little Women verfilming bewerkt en geregisseerd door Greta Gerwig. Haar film Lady Bird (2017) is wat mij betreft een absolute aanrader, en dus had ik hoge verwachtingen.
“Women, they have minds, and they have souls, as well as just hearts. And they’ve got ambition, and they’ve got talent, as well as just beauty. I’m so sick of people saying that love is just all a woman is fit for.”
Het is de tijd van de Amerikaanse burgeroorlog. Jo (Saoirse Ronan), Meg (Emma Watson), Amy (Florence Pugh) en Beth (Eliza Scanlen) zijn vier zussen die allemaal hun eigen talenten bezitten. Jo werkt aan haar eigen roman en schrijft toneelstukken voor haar zussen. Meg is een prima actrice. Amy kan goed schilderen, maar is ook jaloers op het talent van Jo. Beth is een volleerd pianiste. Jo wil niets liever dan zich geheel op haar schrijverschap storten, maar er is ook nog de buurjongen Laurie (Timothée Chalamet). Met deze gefortuneerde jongeman bouwt ze een bijzondere vriendschap op. De vader van de zussen raakt gewond aan het front, en hun moeder (Laura Dern) gaat hem verzorgen. In haar afwezigheid vat Beth roodvonk, het begin van een slepende ziekte. Als Meg gaat trouwen en Amy bij haar gefortuneerde Tante (Meryl Streep) gaat wonen komt er een abrupt einde aan de kindertijd. Jo krijgt een huwelijksaanzoek van Laurie, maar wijst hem af omdat ze twijfelt aan haar gevoelens. Sterker is haar wil om schrijfster te worden. De vier hechte zussen lijken uiteen te vallen, maar de ziekte van Beth brengt ze jaren later noodgedwongen weer bij elkaar.
Mijn samenvatting is redelijk chronologisch, maar Gerwig koos voor een niet lineaire vertelstructuur. We springen voortdurend heen en weer tussen de de volwassen levens van de zussen en hun jeugd. Dat is even inkomen, maar het werkt. De film heeft enkele topactrices in huis voor de rolbezetting. Ronan is de dragende kracht van deze film, en net als in Lady Bird zet ze een geloofwaardig mens van vlees en bloed neer. Haar passies, haar verlangens en haar onzekerheden zijn herkenbaar. In haar wil om schrijfster te worden wijst ze niet alleen het instituut huwelijk af, ze twijfelt ook (net als schrijfster Louisa May Alcott) aan haar vermogen tot liefde voor een man. Laura Dern laat ons weer ervaren hoe zij soms ongemerkt van een kleine rol een warm bad kan maken. Als moeder is ze, zelfs in de scenes waarin ze niet zit, het hart en ziel van de familie. Onder de warmte die ze uitstraalt gaan ook twijfels, boosheid, zorgen en verlangens schuil. Maar het knappe van het script en het acteerwerk is dat er bijna geen dialogen of grote momenten nodig zijn omdat aan de kijker duidelijk te maken. Gerwig en Dern begrijpen als geen ander de kracht van less is more.
De film ziet er fantastisch uit. De scenes die handelen rond de jeugdjaren van de dames hebben een prachtig, bijna dromerig kleurenpalet. De omgeving waarin ze wonen valt alleen maar te omschrijven als pittoresk. De scenes die jaren later afspelen ogen harder. Nog steeds is er kleur, maar het is allemaal wat directer, minder dromerig. Dit past bij de realiteit: de dames worstelen allemaal op hun manier met het realiseren van hun dromen. Wat het niet makkelijker maakt is de tijdgeest. Tante March vat het vlot samen: de enige kans die dames hebben op een rijk leven is rijk trouwen of rijk geboren worden. Jo schrijft niet de verhalen die ze zou willen schrijven omdat uitgevers meer sensatie en doorsnee verhalen willen. Ze doet concessies aan haar stijl die haar lust in schrijven doet afnemen. Gerwig laat deze twee elementen tegen het einde van de film op slimme wijze samenkomen. Moet je het publiek geven wat ze verwachten, of moet je aan je eigen visie trouw blijven. Ze past het einde van de roman met een simpele interventie aan, maar dat kan grote gevolgen hebben voor hoe je terugkijkt op de film. Een dappere zet. Of het helemaal werkt is op zich al stof voor napraten.
Conclusie
Boek en film hebben ook een paar zaken die bijna stereotype lijken voor het genre. De familie van de zussen wordt neergezet als arm, maar ogenschijnlijk komen ze niets te kort. Er is altijd een rijke kennis, tante of weldoener die een oogje in het zeil blijft houden. De plotontwikkelingen zijn niet altijd even origineel, maar dat is nou eenmaal een kenmerk van de literatuur in die tijd. Gerwig maakt op slimme wijze het voldoen aan de status quo en de verwachtingen van kijkers en lezers tot een onderdeel van het verhaal. Jammer alleen dat de verhalen van Beth en Meg een beetje op de achtergrond raken. De meeste speeltijd is voor Jo en Amy. Voor de liefhebber van het boek valt er echter genoeg te genieten. Voor mensen die houden van een slim script dat oproept tot discussie naderhand ook. En wil je gewoon genieten van een fijn kostuumdrama, dan is Little Women zeker een aanrader.
Be the first to comment