Avatar

Wij filmliefhebbers kunnen een cynisch volkje zijn. We zijn hype-gevoelig als de pest, maar grote Amerikaanse producten waar veel geld in gepompt wordt, in dit geval een half miljard, worden met een mengeling van fascinatie en wantrouwen ontvangen. Avatar is letterlijk en figuurlijk de liefdesbaby van James Cameron. Deze man heeft het begrip megafilm vaak genoeg heruitgevonden en verbeterd, maar deze keer claimt hij de normen voor sciencefiction definitief lichtjaren vooruit te duwen.

Na’Vi en Avatars
Het verhaal van Avatar is snel genoeg verteld. De gehandicapte ex-marinier Jake neemt de plaats in van zijn overleden broer in een groots project. De mens heeft een nieuwe planeet (Pandora) ontdekt vol van waardevolle grondstoffen. Er is echter een probleem: bovenop de plek die ze willen ontginnen woont het Na’Vi volk. Dit volk is letterlijk en figuurlijk verbonden met de natuur van deze planeet, en weigert de door hun zo geliefde leefomgeving te verlaten. Dr. Grace Augustine (Weaver) heeft echter gastlichamen (Avatars) ontwikkeld die in alles gelijk zijn aan de Na’Vi. Op deze manier legt ze contact met dit natuurvolk.

Tijdens één van zijn eerste trips in zijn nieuwe lichaam komt Jake in aanraking met Na’Vi krijgster Neytiri. Ze brengt hem naar de stamoudsten. De Na’Vi zijn geen fan van de gastlichamen, maar Jake mag zich bewijzen door een echte Na’Vi-training te ondergaan onder leiding van Neytiri. De mensen willen deze onverwachte meevaller direct uitbuiten. Jake wordt als ex-marinier gevraagd om met zijn Avatar te infiltreren in het Na’Vi volk. Als hij het vertrouwen van dit volk heeft gewonnen kan hij snel genoeg eventuele zwakheden blootleggen mocht de mens besluiten middels geweld het project te voltooien.

Dances with Aliens
Mocht deze film puur op verhaal worden beoordeeld dan mag je terecht zeggen: Dances with Wolves met een vleugje klimaattop Kopenhagen. Cameron vertelt zijn verhaal over natuurafbraak door de mens en opbloeiende liefde tussen twee mensen uit verschillende werelden als een echt vakman, maar daar ligt het belang van deze film niet. De ware liefde van deze film zit ‘m niet in het verhaal, maar in de wereld die Cameron heeft geschapen. Vanaf het eerste moment valt mijn mond wijd open om pas weer dicht te gaan bij thuiskomst.

3D en 2D
Ik zag de film in 3D, en tot nu toe heb ik dit nooit een meerwaarde gevonden. Maar vanaf de eerste ruimtebeelden weet Cameron me letterlijk te verbijsteren door zijn vakmanschap. Ik heb twee en een half uur zitten kijken naar de toekomst van special-effectfilms. Twee en een half uur is een hele zit, maar het was het waard. De 3D-versie heeft me zo enorm weten te raken dat ik direct achter de laptop moest duiken om dit stukje te typen. Eerlijk gezegd moet ik wel bekennen dat de film 2D een stuk minder indrukwekkend is, het doet dan af en toe wat tekenfilmachtig aan.

Conclusie
Mijn favoriete films zijn films als Eternal Sunshine of the Spotless Mind, Trainspotting en Casablanca. De gewone speelfilm zal nooit weggevaagd worden door de mogelijkheden van computers. Ook de heerlijke ruwe special effects van de eerste Indiana Jones films zijn een lust voor het oog. Maar Cameron doet iets heel anders. Hij heeft al zijn kunnen, visie, vakmanschap en liefde voor film in een project gestopt en een majestueuze tour-de-force afgeleverd. Cameron weet als één van de weinigen wel hoe je 3d effectief kan gebruiken. Kanttekening is wel dat de film als 2D een duidelijk minder bijzondere ervaring is.