Maid

Er zijn genoeg mooie series op Netflix te vinden over “gewone” mensen in buitengewone situaties. Maar soms kom je een serie tegen waarin de karakters juist in een voor velen akelig herkenbare positie zitten. Juist in de tijden van de toeslagenaffaire waarin vele gezinnen met kinderen zwaar onder druk staan is Maid een serie die aan relevantie wint. Wij begonnen rond de kerst aan deze mini-serie die is gebaseerd op Stephanie Land’s memoires Maid: Hard Work, Low Pay, and a Mother’s Will to Survive.

“I’m Alex. I’m trying to piece together how I got here.”

Midden in de nacht, terwijl haar vriend slaapt, verlaten Alex (Margaret Qualley) en haar dochtertje Maddy (Rylea Nevaeh Whittet) de trailer waarin ze wonen. Alex voelt zich niet meer veilig in haar thuissituatie. Hoewel haar vriend Sean (Nick Robinson) haar nog niet lichamelijk heeft de mishandeld is de psychologische en fysieke dreiging zo hoog dat ze geen andere uitweg meer ziet. In de auto wordt ze geconfronteerd met een nieuw probleem, waar kan ze naartoe? Haar vrienden zijn ook Sean’s vrienden, en die lijken geen partij te willen kiezen. Haar moeder (Andie MacDowell, in het echt ook de moeder van Qualley) is te excentriek en onbetrouwbaar en met haar vader Hank (Billy Burke) heeft ze nauwelijks contact. Na vele ontwikkelingen komt ze in een opvangtehuis terecht. Vanuit deze plek probeert ze een leven op te bouwen voor haarzelf en haar kind, maar moet ze ook leren omgaan met haar problematische familieleden. Om aan geld te komen gaat ze werken als schoonmaakster voor Value Maids.

De serie verspilt geen tijd met het schetsen van de nagenoeg onmogelijke situatie waarin Alex zich bevindt. Geen huis, geen geld, geen familie om op terug te vallen en geen vrienden die haar kunnen helpen. Haar auto begeeft het ook nog eens, ze is dakloos en voor een woning met huursubsidie heeft ze twee loonstrookjes nodig. De kafkaiaanse mallemolen van sociale voorzieningen is in deze serie Amerikaans, maar zal ook veel Nederlanders wel bekend voorkomen. Ondertussen probeert haar vriend haar terug te halen, en als dat niet lukt wil hij de voogdij van zijn kind opeisen. Het had allemaal een makkelijke tearjerker kunnen opleveren, maar hoofdrolspeelster Qualley tilt de serie met haar spel naar een hoger niveau.

Het is goed dat men met dit verhaal voor de opzet van een mini-serie heeft gekozen. Als film had dit verhaal waarschijnlijk te weinig tijd gehad om tot zijn recht te komen. Helaas schoot men ook een beetje door: tien afleveringen is eigenlijk net iets te lang. Na twee a drie episodes begint zich een bepaald patroon af te tekenen. Alex weet iets veelbelovends te regelen. Een goede opvang voor Maddy, een baan, een betere woning… Daarna moet ze een keuze maken en daarna zorgt haar ex, een vriend of familielid ervoor dat de boel weer in de soep loopt. Daarbij is er veel aandacht voor de wel heel erg excentrieke moeder van Alex, en dat gaat na een tijdje wel erg op de zenuwen werken. Halverwege de serie ontstond er dan ook wel wat irritatie. Hoe vaak gaan we weer zien dat Alex verkeerde prioriteiten stelt en daardoor kansen door haar vingers laat glippen?

Maar de andere kant van de medaille komt ook pijnlijk in beeld. Mensen die Alex zouden moeten helpen maar haar toebijten dat ze beter haar best moet doen voor haar kind. Mensen die haar in haar jeugd hadden moeten steunen en haar toen maar ook nu in de steek laten. Alex vader lijkt aanvankelijk nog niet eens zo’n verkeerde vent, maar de scene waarin hij zijn dochter weer niet steunt is pijnlijk. Zijn motivatie daarvoor komt gedurende de serie naar voren, maar het is erg dat een ouder zijn kind niet wil of kan beschermen. Ook zien we hoe mensen worstelen met wat huishoudelijk geweld inhoud. Ook Alex weigert aanvankelijk toe te geven dat ze slachtoffer hiervan is. Ze is tenslotte nog niet geslagen. Maar wat Sean haar aandoet is minstens zo heftig en absoluut schadelijk.

Wat me bijblijft van de serie is het hart dat gaat kloppen voor moeder en dochter. Alex en Maddy zijn een duo dat je als kijker de wereld gunt. Qualley heeft al een paar mooie rollen op haar CV en een Emmy nominatie. Maar ik denk dat we hier een doorbraak zien van een aankomende ster. De transitie van Alex is knap door haar neergezet. Ze begint als vrouw die eerst de kracht moet vinden om zichzelf en haar dochter uit een onveilige situatie te halen. Daarna moet voor zichzelf erkennen waar ze slachtoffer van is. Tenslotte moet ze leren om haar familie los te laten en voor zichzelf te zorgen, pas dan kan ze ook echt voor anderen, waaronder haar dochter Maddy, zorgen. En de piepjonge Rylea Nevaeh Whittet is meesterlijk gecast als Maddy, een meisje dat zo schattig is dat alle ellende en armoede alleen maar harder binnenkomt.

Conclusie:
Mijn waardering voor de serie wisselde. De eerste drie afleveringen waren zeer sterk, en ik zat er helemaal in. Daarna begint de serie wat te stagneren en vervalt het in een herhaling van zetten. Natuurlijk, Alex leert van een begeleider dat veel mensen die vluchten voor huiselijk geweld vaak meerdere keren terugkeren bij de dader. Met het is frustrerend om dat proces van loskomen te zien. Wat het niet makkelijker maakt is het ietwat aangezette plot rond haar excentrieke moeder. Tegen het einde valt echter op zijn plek wat Alex moet doen om voor haarzelf en Maddy de juiste keuze te maken. En daardoor eindigt de serie met een hoopvolle noot en blijven wij als kijker achter met een gevoel dat er voor de karakters nog een toekomst is.