Nu het Halloween is valt er qua horror weer veel te genieten op TV en online. Het zette mij aan het denken wat de engste en ergste horrorfilm was die ik ooit zag. Je kan daar veel regels voor opstellen. Gaat het om hoeveelheden gore? De effectiviteit van jump scares? Acteerwerk? Box-office resultaten? Nope, uiteindelijk is het toch je eigen subjectieve onderbuikgevoel. En er zijn weinig horrorfilms die mij zo’n naar gevoel gaven als The Evil Dead.
“You will die! Like the others before you, one by one, we will take you.”
Ash (Bruce Campbell), zijn vriendin Linda (Besty Baker) en vrienden nemen vrij om een ??rustige vakantie door te brengen in een afgelegen boshut. In het hutje wordt een boek en een geluidsband ontdekt; het afspelen van de geluidsband doet het kwaad in de omgeving opleven. Het boek heeft de titel Naturom Demonto, en is een versie van het Egyptische boek der doden. Al snel breekt de hel los en zijn zelfs de bomen vijandig. Één voor een verliezen de vrienden hun leven of worden ze bezeten door het genadeloze kwaad.
Iedereen heeft wel eens een nachtmerrie gehad waarin je je machteloos voelde. Hoe hard je ook je ook je best doet, het lijkt alleen maar erger te worden. Films die dat gevoel bij me oproepen komen redelijk in de buurt van wat ik verwacht van een horrorfilm. Als kind van de jaren ’80 (geboren in 1977) heb ik wellicht naar moderne maatstaven een wat ouderwetse smaak. Maar ik heb het idee dat men in de jaren ’70 en ’80 een stuk verder durfde te gaan dan tegenwoordig. Een aantal films uit die tijd voelden aan als een ware nachtmerrie. The Shining is een goed voorbeeld, je ziet een drietal mensen steeds verder afdalen in waanzin, twijfel en horror. Ook de klassieke Friday the 13th en The Exorcist komen op mij als ware angstdromen over.
Maar geen film symboliseert voor mij het machteloze en surrealistische van een nachtmerrie meer dan Sam Raimi’s The Evil Dead uit 1981. Eerder maakte Raimi met Campbell en wat vrienden de korte film Within the Woods (1978) als een soort opzetje voor deze film. Dat bleek interessant genoeg om een klein budget voor the Evil Dead los te peuteren. En de macabere sfeer zit er direct goed in. Een afgelegen hutje in het bos is in dit genre toch al geen goed idee, maar als kijker krijg je direct een naar gevoel als je een nabij gelegen schommel uit zichzelf ziet bewegen. Zodra één van de vrienden de sleutels van het huisje vastpakt stopt het met bewegen, alsof de hele omgeving zijn adem inhoudt. Vanaf dat moment jaagt niet simpelweg een losgeslagen demon op de jongeren, maar de hele omgeving lijkt tegen ze samen te spannen.
Wat deze film zo geweldig maakt is een mix van factoren. Raimi creëert een macaber sfeertje zonder verder al te subtiel te zijn. Al snel gaat hij in zijn waanzinnige horror helemaal los. Mismaakte bezeten lichamen van wat ooit vrienden waren, afgehakte handen, verkrachtende bomen en ogen die worden uitgestoken. Maar wat de vrienden ook doen om aan hun lot te ontkomen, het wordt alleen maar erger en erger. Daarbij maken ze alle klassieke horrorfouten. Nooit in je eentje vreemde geluiden gaan onderzoeken, en ingaan tegen alle waarschuwingen en aanwijzingen die je krijgt.
Conclusie:
The Evil Dead is een klassieker, maar het nog groteskere en meer absurde tweede deel wordt vaak als beter gezien. Maar dat eerste deel raakte bij mij een snaar. Deel twee pompt de campy absurditeit van de eerste film enorm op, en voelde voor mij als een soort herhalingsoefening waardoor men een nog absurder verhaal kon vertellen. Maar dat eerste deel voelde als een ware nachtmerrie met echte mensen. Dat moment waarop ze ontdekken dat de brug naar de buitenwereld vernietigd is en ze geen kant op kunnen, dan weet je als filmkenner dat het alleen maar erger (dus beter) gaat worden. Absolute aanrader om te kijken tijdens Halloween.
Be the first to comment