The Dark Knight Rises

TDKR is de afsluiting van Christopher Nolan’s Batman trilogie. Nadat Nolan ons een meer realistische en grauwere Batman voorschotelde met Batman Begins verraste hij vriend en vijand met The Dark Knight. De film werd mede door een onvergetelijke Heath Ledger als de Joker een enorm succes. TDKR heeft de ondankbare taak om één enorm kritisch en commercieel succes te mogen opvolgen en afsluiten.

Kluizenaar
Het is acht jaar na de gebeurtenissen van TDK. De zogeheten Dent-Act houdt de criminelen van Gotham van de straat. Batman wordt gezien als een moordenaar en is nooit meer gezien, Bruce Wayne leeft als een kluizenaar in zijn landhuis. Daar ontmoet hij op een avond de mysterieuze inbreekster Selina die hem weer wat uit zijn apathie weet te halen. Er is echter ook een nieuw kwaad dat Gotham bedreigd: Bane, een ontzagwekkende spierbundel die het werk van Ra’s Al Guhl wil afmaken en Gotham vernietigen. Ondanks het feit dat Wayne het geestelijk en lichamelijk niet meer kan opbrengen Batman te zijn gaat hij de strijd aan. Bane verslaat Batman eenvoudig, en Gotham lijkt aan zijn genade overgeleverd. Batman lijkt geestelijk en lichamelijk gebroken. Bane neemt de stad in gijzeling met een door Wayne Corp. gebouwde nucleaire machine. De wereld moet machteloos toezien hoe Gotham veranderd in een vrijstaat waar criminelen de macht hebben.

Liefde voor comics
Één van de grootste tragedies in Hollywood is dat enkele makers door denken te hebben hoe comicliefhebbers denken. Films als Superman Returns en series als Big Bang Theory zijn daar voorbeelden van. In Superman Returns zit een shot dat verwijst naar de eerste comiccover van Superman, leuk voor de Fanboys moet men gedacht hebben. Maar comicliefhebbers zijn niet simpelweg blij met een feest der herkenning hier, en een out of context shot daar. Ze willen simpelweg dat het basismateriaal van hun liefde, comics, met respect behandeld word. Nolan is daar als een van de weinige regisseurs in geslaagd. Op subtiele wijze refereert hij in dialogen vaak naar bekende Batman verhalen, maar altijd als ondersteuning van het verhaal, en niet als simpele knipoog.

Batman centraal
Batman Begins sprak me aan omdat eindelijk de figuur Bruce Wayne/Batman centraal stond. Wie is hij? Wat is echt zijn identiteit? Batman of Wayne? TDK was een enorm goede film, maar het karakter van Wayne kwam wat meer op de achtergrond te staan. Het ging vooral om de Joker en de geestelijke afbraak van Harvey Dent. TDKR heeft in Bane een fysiek enorm intimiderende schurk, maar de karakterontwikkeling ligt weer bij Bruce Wayne/Batman. De film schotelt iemand voor die mentaal en fysiek gebroken is, en een weg terug moet zien te vinden. Voor een Batmanfilm zien we het kostuum dan ook relatief weinig in beeld, maar vooral de man zelf.

Fysieke test
Een groot minpunt van veel schurken in Superman en Batmanfilms is dat de helden vaak zelden fysiek getest worden. Superman Returns was de zoveelste keer dat Lex Luthor weer eens wat kryptoniet tot zijn beschikking had. En in TDK werd Batman vooral mentaal getest. Bane is echter van een heel ander kaliber. Niet alleen wil hij Batman geestelijk totaal breken, zonder twijfel is deze man een fysieke bedreiging zonder weerga. Alfred (prachtig neergezet door Michael Caine in helaas veel te weinig scènes) wijst Wayne er wanhopig op dat hij niet goed genoeg meer is om tegen deze jongere, snellere en sterkere opponent te vechten. Misschien is Bane voor de kijker en critici een minder aansprekende schurk, maar dat juist hij Batman zo makkelijk weet te verslaan wordt overtuigend in beeld gebracht.

Grootse finale
Het plot van Bane om de stad in gijzeling te nemen en er een soort vrijstaat van te maken terwijl hij stiekem wacht op een nucleaire bom die moet ontploffen is wat vergezocht en rammelt hier en daar een beetje. Het dient vooral om de karakters de ruimte te geven zich te ontwikkelen en als opmaat naar een grootse finale. En in de finale is zelfs nog een kleine plottwist te bespeuren. Nolan heeft zijn karakters geduldig weten op te bouwen, en laat vervolgens alles stukjes op zijn plaats vallen. Daar is ook naast Batman, Bane en Catwoman een rol weggelegd voor Gotham en zijn inwoners. Niet alleen de held, maar ook de gewone agent in de straat wordt gedwongen een lijn in het zand te trekken.

Catwoman
Naast het feit dat Christian Bale weer enorm overtuigend is al Bruce Wayne/Batman verdiend Anne Hathaway ook extra aandacht. Haar karakter wordt nooit aangesproken als Catwoman, maar toch zet ze de rol uiterst overtuigend neer. Na Jack Nicholson wist Heath Ledger the verbazen met zijn versie van de Joker. Michelle Pfeiffers Catwoman was memorabel, maar Hathaway maakt er op haar manier iets nieuws van. Haar scènes zijn sterk, het personage is overtuigend, en de keuzes die haar karakter maakt geloofwaardig.

Conclusie
TDKR is een film waar je nog twintig alinea’s over kan voltypen. Deze film was in vele opzichten moeilijker om te maken dan TDK. Hoe volg je een enorme kaskraker op die door velen ook nog eens gezien word als de beste superheldenfilm ooit? Nolan had de klassieke fout kunnen maken door weer te focussen op een interessante schurk. In plaats daarvan legt hij de aandacht weer voor een groot deel bij de held, de stad en haar inwoners. Hij maakt daarmee de cirkel rond en sluit de trilogie op een goede manier af. Discussie welke film het beste is heeft geen zin, verhaaltechnisch hebben ze alle drie een andere rol gespeeld in het grote geheel. TDKR is een waardige afsluiter geworden. Het smaakt naar meer, en dat is juist een mooi moment om te stoppen.